MAYIS-HAZİRAN 2018 / BİTKİSEL ÜRETİM

Antioksidan kaynağı vişne


Hatice KAPLAN    

15.05.2018 

Vişne bahar meyvelerinden olup, ekşi olduğu için taze olarak tüketilmesi zor fakat sağlığımız için son derece faydalı bir meyvedir.
Vişne bahar meyvelerinden olup, ekşi olduğu için taze olarak tüketilmesi zor fakat sağlığımız için son derece faydalı bir meyvedir. Vişne (Prunus cerasus) ve kiraz (Prunus avium) aynı aileden olup vişne de erik, kayısı, şeftali gibi meyveler ile birlikte gülgiller (Rosaceae) familyasından gelir. Vişnenin yaprakları kiraz yapraklarından daha küçük, dalları ise kiraz ağacının dallarına göre daha yaygındır. Birçok kaynakta vişnenin muhtemel anavatanı, Hazar Denizi ile Kuzey Anadolu Dağları arasında kalan bölge olarak kabul edilir.

Vişne ılıman iklim kuşağı meyvesidir. Yazları daha serin geçen, nemi fazla olan bölgelerde daha kaliteli ürün alınır. Yazın yüksek sıcaklığı sevmediği gibi, kışın da soğuğu sevmez. Aşırı sıcaklar vişne yetiştiriciliğinde gelişimin yavaş olmasına yol açar. Eğer su sıkıntısı olursa, bu durum da ürüne zarar verir. Çiçek tomurcukları -2 ila -4 derece soğuğa dayanmasına rağmen, açan çiçekler -2 derecede donar. Odunsu bölümler ise -40 derece soğuğa kadar dayanabilir.

Vişne ilkbaharda geç çiçeklenmeye başladığından, bu dönem olan donlardan zarar görmez. Ancak çiçek gözlerinin ve çiçeklerin donması vişne yetiştiriciliğindeki en fazla görünen sorunlardan biridir. Yine yağmurun çiçeklenme döneminde yağması verimi düşürür. Hasat zamanına yakın yağışlarda meyvelerde çatlamaya yol açar. Yağış yeterli olmadığında, mutlaka uygun şekilde sulama yapılmalıdır. Yapılacak bu sulama meyvelerin rengine ve kalitesinde olumlu etkiler sağlar.

Yumuşak bir kabuğa sahip olan vişnede su oranı fazladır. Doğal asit içerdiği için ekşi ve keskin bir tadı vardır. Bundan dolayı sofralık tüketimi fazla değildir. Ancak mutfağa en yakışan meyvelerden birisi olan vişne kullanıldığı bütün tariflere inanılmaz bir lezzet katar. Genellikle reçel, marmelat, şurup, komposto, meyve suyu yapılarak tüketilir. Muhteşem tadı ve aromasıyla pastalara, tatlılara ve bazı yemeklere çok yakışır. Vişne kurutularak veya dondurularak saklanabilir.

A VE C VİTAMİNLERİ AÇISINDAN ZENGİN

Vitamin ve mineral açısından çok zengin bir meyve olan vişne A, C vitaminleri ile kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, fosfor, sodyum ve çinko mineralleri içerir. Vişnede ayrıca önemli miktarda antosiyanin, melatonin ve beta karoten bulunur. Hava kirliliği, bilinçsiz kullanılan tarım ilaçları, bilgisayar ve cep telefonlarından alınan radyasyon, kızarmış yiyecekler ve alkol, serbest radikallerin oluşumuna yol açar. Serbest radikaller, kanserin en büyük tetikleyicisi olmakla kalmayıp, kalp krizi, Alzheimer hastalığı, yaşlılığa bağlı adale bozulmaları, katarakt oluşumu ve bağışıklık sisteminin güçsüzleşmesi gibi rahatsızlıklara da yol açar. Antioksidanlar, serbest radikallerle tepkimeye girerek bunların başlattığı zincir reaksiyonu durduran ve böylece vücudumuzdaki hayati bileşenlerin zarar görmesini engelleyen moleküllerdir. Vişne meyvesi de tam bu anlamda bir antioksidan kaynağıdır. Vişnenin, sahip olduğu özelliklerle sağlığımıza inanılmaz faydaları vardır.

UYKU DÜZENLEYİCİ ETKİSİ BULUNUYOR

Kırmızı ve mor renkli bitkilerde bulunan renk verici madde olan antosiyanin, vişneye sadece o muhteşem rengini vermez, hücrelerin yenilenmesini sağlayarak ateşli hastalıklara karşı da korur. Antosiyanin aynı zamanda kolon kanseri riskini azaltır, kolesterolü ve kan şekerini düşürür ve karaciğerin daha az yağlanmasına katkıda bulunur. Vişnenin içinde bulunan beta karoten cildi nemlendirip kurumasını engeller; melatoninin ise uyku düzenleyici etkisi vardır. Düşük şeker içeren lifli bir meyve olduğu için diyet yapanlara önerilen vişne bağırsakların düzenli çalışmasını da sağlar.