MART-NİSAN 2022 / ÖZEL HABER
Geleneksel Sanatlar Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi’nde hayat buluyor
Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğü, kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarını yaşatarak, tarihi ve kültürel değerlerin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasında katkı sağlarken, özellikle kırsalda yaşayan vatandaşlar ve genç nüfus için yöreye özgü ahşap oymacılığı, ahşap kakmacılığı, mobilya imalatçılığı, yöresel bez dokuma gibi yılda yirminin üzerinde mesleki eğitim kursu düzenleyerek meslek sahibi olmalarında önemli görevler üstleniyor. Tüm bu kurs faaliyetleri ve bu ürünlerin online satışı konularında bilgi almak için Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürü Eyvaz Acarca ile bir söyleşi gerçekleştirdik.
Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğünden ve yaptığınız çalışmalardan bize kısaca bilgi verebilir misiniz?
Müdürlüğümüz, 1965 yılında faaliyetlerine başladı. Tarım ve Orman Bakanlığımıza bağlı olarak o tarihlerde ilgi görmeyen kaybolmaya yüz tutmuş el sanatları alanında Devletimizin tek El Sanatları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Kastamonu’da kuruldu. Milletimizin, Selçuklu’dan ve Osmanlı’dan itibaren yüzyıllardır evinde, konağında, resmi dairesinde, camisinde, en güzel mekânlarında yaparak kullandığı geleneksel el sanatlarımızı, yaşatmak ve bunların mesleki eğitimlerini tam donanımlı atölyeler kurarak modern alet, makine, teçhizat ve tezgâhlarla birlikte vatandaşımızı, el sanatları mesleki eğitimi kurslarında eğitmek suretiyle, Milletimizin özünden gelen dinini, inancını, kültürünü ve yaşam biçimini temsil eden motifleri, süslemeleri ile oymacılığı ve dokumadaki desenlerini yaşatarak ve aynı zamanda bunların üretimini yaparak günümüze kadar gelmesini sağlandı. Günümüzde de Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığına bağlı altı El Sanatı Eğitim Merkezinden biri olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
Yıllara göre kursiyer sayılarınız ne durumda? Daha çok talep gören kurslar hangileri?
Kastamonu’da her yıl 400’ü aşkın vatandaşımıza, ağırlıklı olarak kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarından olan ahşap oymacılığı, ahşap işlemeciliği, çarşaf bağı, yöresel kilim dokuma, yöresel halı dokuma, yöresel bez dokuma, yöresel taş baskı vb. el sanatları alanında kırkın üzerinde el sanatları kurslarını 1965 yılından günümüze kadar yatılı ve gündüzlü eğitim ile fiilen uygulamalı ve pratik ağırlıklı olarak eğitimler verildi.
YEDİ BİN KİŞİDEN FAZLA KURSİYERE EĞİTİM VERİLDİ
Kuruluşundan bu yana 7 binin üzerinde kursiyere eğitim verildi. Halen Müdürlüğümüzde yatılı eğitim verecek alt yapı hazır bulunmakta birlikte günümüzde eğitimler gündüzlü olarak devam etmektedir.
Ahşap işleme ve el sanatları konusunda Kastamonu en önde gelen illerden birisi. Hammadde veya diğer konularda herhangi bir sorunla karşılaşmakta mısınız?
Müdürlüğümüzde açmış olduğumuz hem ahşap teknolojisi kurslarımız için hem de el sanatları teknolojisi alanındaki diğer kurslarımız için ihtiyaç duyulan hammaddeyi hiçbir sorun yaşamadan Türkiye’nin her bölgesinden temin edebilmekteyiz.
Kurslardaki eğiticileriniz kimlerden oluşmakta? Diğer kurum ve kuruluşlarla ortak çalışmalarınız var mı?
Müdürlüğümüzde açılan kurslarımızı Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığımızın, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ve İŞKUR Genel Müdürlüğü ile yapmış olduğu işbirliği protokolü kapsamında yerelde bizim İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İŞKUR İl Müdürlüğü ile birlikte projelendirmekteyiz. Müdürlüğümüzde açmış olduğumuz kurslarda görevlendirilen Usta Öğreticilerimiz ise ek ders ücreti karşılığında görevlendirilmektedir.
Haber Görseli
Eyvaz Acarca Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürü
İNTERNET ÜZERİNDEN ONLIİNE KATALOG VASITASIYLA TÜRKİYE’NİN HER YERİNE SATIŞ YAPILIYOR
Üretilen ürünler veya kursiyerlerin ürettiği diğer ürünleri pazarlaması konusunda ne tür çalışmalarınız var?
Müdürlüğümüzde, usta öğreticilerimiz ve kursiyerlerimiz eliyle ürettiğimiz ahşap oymacılığı ürünleri, makam odaları takımı, modern ve klasik her türlü mobilya ve dekorasyon ürünleri, halı, kilim, taş baskı, bez dokuma yani Kastamonu’da yaşayarak gelen her türlü el sanatları ürünleri teşhir ve satış konağımızda vatandaşımızın talebine sunulmakta. İnternet üzerinden de online olarak katalog vasıtasıyla Türkiye’nin her yerine satışı yapılmaktadır. Yine Facebook’taki Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğü sayfamızda Müdürlüğümüze ait ürünlerin tanıtım ve pazarlaması yapılmakta, talep olunması halinde siparişler fatura karşılığında istenilen yere gönderilmektedir.
Ürünler daha çok nerelerden takip edilmekte ve satın alınmakta? Sizin sattığınız ürünlerin piyasadaki ürünlerden başlıca avantajları neler?
El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğü kampüsü, Kastamonu merkezde Türk kültür tarih ve medeniyetini yansıtacak şekilde Kastamonu’ya özgü 4 tarihi mimari yapıdan oluşmakta. Türkiye’nin her yerinden yerli ve yabancı turistler turlarla Kastamonu’ya geldikleri zaman mutlaka El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğünün Kastamonu konağı şeklindeki tarihi binasını gezerek tarihe yolculuk yapmakta ve el sanatları ürünlerini görerek satın almaktadırlar. Müdürlüğümüzde, kursiyerlerimiz tarafından el emeği göz nuru ile üretilen ürünlerimizin en büyük avantajı her türlü ahşap mobilya, hediyelik eşya ve dokuma ürünlerinde, Selçuklu ve Osmanlı dönemi motif süslemeleri ile Türk tarih, kültür ve medeniyetinin ruhunu en iyi şekilde yansıtmasıdır. Üretilen ürünlerde 1. sınıf ham madde kullanılmakta, kalite ve işçilikten ödün verilmemektedir. Satışı yapıldıktan sonrada en az 2 yıl garanti verilmektedir.
Kaybolmaya yüz tutan el sanatları ile ilgili de ileride çalışmalarınız olacak mı?
Müdürlüğümüz, her yıl İl Milli Eğitim Müdürlüğünce kaybolmaya yüz tutmuş meslek ve el sanatları ile ilgili Valilik Makamının oluru ile kurulan komisyonun bir üyesi olup bu komisyonca unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarının tespit edilip bu sanatların modül programlarının hazırlanarak Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne sunulması ve eğitim programının hazırlanması suretiyle unutulmaya yüz tutan bu sanatların eğitimlerini her yıl tam donanımlı atölyelerimizde modern alet, makine ve teçhizatla vatandaşlarımıza vererek bu sanatların unutulmasının önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Son olarak kursiyerlere sağladığınız imkanlar ve gelecek yıllara ait hedefleriniz noktasında neler söylersiniz?
Bakanlık olarak çiftçimizin, köylümüzün, bağına, bahçesine, ektiğine, diktiğine ve hayvanına kadar hizmet götürmeye ilave olarak çiftçi ve köylümüzün ailesini, eşini ve genç çocuklarını yerelde var olan el sanatları konusunda eğiterek, vasıflı hale getirip çiftçi ve köylü ailesine bir bütün olarak hizmet götürme anlayışıyla çalışmalarımıza devam etmekteyiz.
UZMANLIK DERECESİNDE KURSİYERLER YETİŞTİRİLİYOR
El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğü olarak Kastamonu’daki Ticaret Borsası, Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı, Kastamonu Ticaret ve Sanayi Odası, Kastamonu Üniversitesi (Teknokent Genel Müdürlüğü), Milli Eğitim İl Müdürlüğü, İŞKUR İl Müdürlüğü, Kastamonu Belediyesi ve Sivil Toplum kuruluşlarının el sanatları alanındaki istihdam amaçlı projelerinin uygulanmasında proje ortağıdır. Müdürlüğümüz, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında Endüstriyel Orman Ürünleri için Ortak Kullanım İşleme Tesisi Projesinin (KASWOOD) proje yönetim kurumu üyesidir ve Kastamonu için iyi bir istihdam ve ekonomik katkı oluşturan büyük bir kamu özel sektör işbirliği koordinasyonundaki yatırım projesidir. Diğer taraftan kamu hizmeti süreci içerisinde AB projeleri, ulusal ajans ve merkezi finans ihale birimi Lenardo Da Vinci projeleri uygulandı.
ATÖLYELERİMİZ MODERN ALET, MAKİNE VE TEÇHİZATLARLA KURULU
Müdürlüğümüzün verdiği el sanatları alanındaki mesleki eğitim kursları hobi amaçlı olmayıp altı ile sekiz saat uygulamalı eğitim ile yürütülmektedir. Dolayısı ile profesyonel anlamda uzmanlık derecesinde kursiyerler yetiştirilmektedir. Halk Eğitim Merkezleri ile aramızdaki en büyük fark budur. Halk Eğitim Merkezlerinin, Müdürlüğümüzdeki gibi her türlü alet, makine ve teçhizatın bulunduğu atölyeleri yoktur. Ama Müdürlüğümüzün atölyeleri Kastamonu ilindeki en yetkin modern, son teknoloji alet, makine ve teçhizatlarla kurulu vaziyettedir ve el sanatları eğitimleri bu atölyelerde kursiyerlere alet, makine ve teçhizat bizzat kullandırılarak ve üretim yaptırılarak eğitim verilmektedir. Diğer taraftan sanayinin ara eleman ihtiyacı karşılanmakta, dezavantajlı grupta yer alan ev hanımlarımız, Müdürlüğümüzde aldıkları el sanatları eğitimleri ile kendi işyerlerini kurarak mesleklerini icra etmekte ya da evlerinde Müdürlüğümüzce emaneten verilen alet, makine ve tezgahlarda ürettikleri ürünleri satarak gelir getirici ekonomik faaliyette bulunarak aile bütçesine katkı sağlamaktadırlar.
Kastamonu ilinin kırsal bir il olması, düşük gelirli ailelerin çok olması, özellikle köyden kente göç eden insanlarımızın gelir getirici bir mesleği nitelikli ve kalifiye olarak öğrenmesi, Bakanlığımızın kırsal kalkınma projesinin Müdürlüğümüz tarafından uygulanmasının en güzel örneğidir.