MAYIS-HAZİRAN 2025 / GEZİ
Kralların yolu "Yazılı Kanyon"
Bu sayımızda rotamızı Isparta’ya, Sütçüler ilçesine çeviriyoruz. Burada jeomorfolojik yapısı, bitki örtüsü, yaban hayatı ve arkeolojik değeriyle çok özel bir kanyon bizleri karşılıyor.
1989 tarihinde tabiat parkı ilan edilen ve 600 hektarlık bir alanı kapsayan Yazılı Kanyon’un derinliği 100 ile 400 metre arasında değişir. Patikalarında kızılağaçlar, saçlı meşeler, deli zeytinler, defneler, mersinler ve aşağıda akan Göksu, kanyonda ilerlerken size eşlik eder.
Sonbaharda kanyon, göz alıcı bir ışıkla yıkanır. Sararmış yapraklar, akarken uçuk mavileşen sularla yan yana gelir. İlkbaharda ağaçkakanların takırtısı; baştankara, kızılgerdan, iskete ve derekuşlarının ötüşleri Göksu’nun sesine karışır.
Tabiat parkında yürürken karşılaşacağınız kaya yazıtı, rivayete göre St. Paul ile St. Barnebau’nun karşılaşmalarına izafeten yapılan Yazılı Kanyon’un adını aldığı açık hava dua mahalli, yazıtları ile birlikte taşınmaz bir kültür varlığının doğayla bütünleşmesini sergilemektedir. Geçmiş kuşaklardan günümüze kadar gelen Aziz Paulus’un da kullandığı yol, bu yazıtların hemen önünden geçmektedir.
Yazılı kayada bir de isim selamlar bizi; Epiktetos. Bu kişi, MS 55 yılında Frigya’nın Hierapolis kentinde doğmuştu. Ona göre fizikî yapı, görünüş veya doğarken kazanılan sosyal konum, insan iradesinin dışında geliştiği için bir üstünlük olarak kabul edilemezdi. İşte yazıtlarda ölümsüzleşmiş, köle olarak doğup ünlü bir filozof olarak ölen Epiktetos’un şiiri, günümüz toplumuna hürriyetin önemini bir daha hatırlatmaktadır.
Epiktetos şu dizelerle bize seslenir:
“Ey yolcu, yol hazırlığı yap ve koyul yola; şunu bilerek:
Hür kişi sadece karakterinde hür olan kişidir.
Kişi hürriyetinin ölçüsü bizzat kendi doğasında bulunur
Ve kararında içtenlikliyse hür kişi;
Yüreğinde ise dürüstlüğü, işte bunlar asil yapar kişiyi
Ve bununla yücelir kişi hatalarla değil.
Ana-babadan gelen uydurma bir asaletten tat almaz o;
Zira ana-baba değildir hür insanı doğuran,
Zeus’tur herkese ata olan ve de tek kök insanoğluna.
Herkesin tek şansı vardır, o alır kader icabı beden güzelliğini,
Budur say güzelliği ve hür olma hali gerçek anlamda.
Ruhen köle olan ise sakınmaz kötü sözden, Katmerli kölede olsa
Aşırılıktır şiarı bu kişinin, yüreğinde soysuzluk vardır.
Ey yolcu, Epiktetos köle bir anadan doğmuştu ama
Yüceydi herkesten bir kartal gibi; bilgelikte ise takdire şayandı ruhu.
Söylemem gerekirse, tanrısal bir varlık doğurdu onu.
Keşke şimdi de (bu mümkün olsa)
Böylesine yararlı ve sevinç kaynağı bir insan,
Tüm ünlü kişiler arasında köle bir anadan dünyaya geldi.”
Beklenmedik bir biçimde, bir yaşama felsefesi olarak karşınıza çıkan bu mısraları okuduktan sonra, Göksu’nun kıyısından 30 dakikalık bir yürüyüşle yemyeşil bir açıklığa varacaksınız. Mevsim ilkbaharsa kendinizi bir çiçek tarlasında bulursunuz. Mevsim yaz ise isteyen kayaların içinde oluşan doğal havuzların buz gibi sularına kendini bıraksın, isteyen çimenlerin kokusuyla uyusun, isteyen de yüzyılları devirdiği hâlde hâlâ ayakta duran abide çınarların görkemli dallarına tırmansın.
Bu büyülü kanyonda tabiatın her rengini takip etmek de mümkün: gökkuşağı kanatlı kelebekleri, yaprakları kırmızı bir kaplan postunu andıran bitkileri, yılanyastıkları, siklamenleri, zakkumları... Kızıl akbaba ya da yabankeçisi görürseniz de şanslı olduğunuzu bilin.
Tabiat parkının, antik çağın efsanevî Kral Yolu’nun geçtiği yerlerden biri olduğunu da belirtmemiz gerekir.
Eskiden at arabalarıyla da geçilebilen bu eski Roma Yolu, bir asır öncesine kadar yöredeki köylüler tarafından kullanılıyormuş. Aziz Paulus’un Anadolu’da geçtiği yollar son senelerde şöhret kazandığı için burası da Likya Yolu’yla birlikte popüler bir uzun yürüyüş rotası hâline geldi. Bu yüzden en beklenmedik yerde, elinde bu yolun haritasıyla dolaşan turistlere rastlamanız mümkündür. Bir de sakız ağaçlarına, yabangüllerine ve anemonlara...
“Yazılı Kanyon’da rehberiniz tabiatın kendisi olacak. Yeter ki siz Göksu’nun kıyısına inin. İnin ve suyun akışını takip ederek yeryüzünde var olmanın mutluluğuna varın...”