EYLÜL-EKİM 2019 / KAPAK KONUSU
Vitamin, mineral ve antioksidan kaynağı üzüm
Bağcılık ürünleri içerisinde yaş ve kuru üzüm ile pekmezin besin değerleri yetişkin ve çocuk beslenmesinde önemli bir yer tutuyor. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Hülya Gökmen Özel ve Araştırma Görevlisi Öznur Aydın, üzümün faydalarını okurlarımız ile paylaştı.
Üzüm, yaz mevsiminde sıklıkla taze olarak tüketilmesinin yanı sıra kurutularak ya da pekmezi yapılarak tüketilebilen değerli bir meyve. Taze üzümün 100 gramında yaklaşık 71 kilokalori (kkal) enerji, 81,3 g su, temelde glikoz ve fruktoz olmak üzere 15,6 g karbonhidrat, 0,7 g protein, 0,3 g yağ ve 0,8 g posa bulunuyor. Bunların yanı sıra üzüm iyi bir vitamin, mineral ve antioksidan kaynağı. Örneğin; 100 g taze üzümde, 190 miligram (mg) potasyum, 18 mg kalsiyum, 0,5 mg demir ve 4 mg C vitamini bulunuyor.
Kuru üzüm, taze üzüme göre taşınması ve saklanması daha kolay olduğundan, ara öğünlerde hem çocuklar hem yetişkinler tarafından alternatif olarak tüketilebilecek sağlıklı bir besin.
Haber Görseli
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım ve İnsan Fotoğraf Yarışması Koleksiyonu Fotoğraf: Mustafa DEMİRBAŞ- Kastamonu
Üzüm, kurutulduğunda içerdiği suyun çoğu güneşten faydalanılarak buharlaştırılıyor. Böylece üzümün 100 gramındaki su oranı azalırken, enerji ve besin ögelerinin düzeyleri artıyor. 100 g kuru üzümde yaklaşık 304 kkal enerji, 20 g su, 66,8 g karbonhidrat, 3 g protein, 1,3 g yağ ve 3,4 g posa bulunuyor. Kuru üzüm dâhil olmak üzere kurutularak su içeriği azaltılan meyvelerin dolayısıyla mineral içerikleri de artıyor. Örneğin; 100 g kuru üzümde yaklaşık 813 mg potasyum, 77 mg kalsiyum, 39 mg magnezyum, 2,1 mg demir yer alıyor. Kurutma esnasında C vitamini gibi bazı vitaminlerde kayıplar görülebiliyor.
Ülkemizde genellikle üzüm sularının kaynatılarak yoğunlaştırılmasıyla üretilen pekmez de önemli bir besin. 100 g pekmezde yaklaşık 32 g su, 268 kkal enerji, 58 g karbonhidrat, 2,9 g protein ve 1,1 g yağ bulunuyor. Pekmezdeki temel karbonhidratlar üzümde olduğu gibi glikoz ve fruktoz. Pekmez, demir, kalsiyum ve potasyumdan da zengin. İki yemek kaşığı (20 g) pekmez, yaklaşık 2 mg demir ve 80 mg kalsiyum içeriyor. Mineral içeriğinin yüksek olmasından dolayı pekmez de, hem çocuk hem yetişkin beslenmesinde günlük miktarına dikkat edilerek tatlandırıcı olarak kullanılabilecek bir ürün.